درخت زیتون برای نخستین بار در اطراف دریای مدیترانه کشف شد و هنوز هم کشورهای مدیترانه‌ای ازجمله ایتالیا بزرگترین تولیدکننده و صادرکننده زیتون و فرآورده‌های آن است. طبع روغن زیتون نیز همانند مناطق گرمسیری مدیترانه گرم محسوب می‌شود. روغن زیتون یکی از مواد غذایی اصلی در رژیم‌های غذایی مدیترانه به‌شمار می‌رود. در این رژیم غذایی چربی موردنیاز روزانه از طریق مصرف روغن زیتون تامین می‌شود.
خواص انواع روغن زیتون خارجی و ایرانی در سراسر دنیا شناخته‌شده است و همه افراد تلاش می‌کنند این‌گونه محصولات سلامت محور و بدون عوارض را در برنامه غذایی خود جای دهند. اگر مصلحات یا همان تعدیل‌کننده‌ها و مزاج روغن زیتون را بشناسید، مصرف به‌جا و به‌اندازه آن هیچ عوارضی برای بدن ندارد.
آیا می دانید طبع روغن زیتون در طب سنتی چیست؟ چه چیزهایی باید در کنار زیتون مصرف شود که طبع آن را متعادل کند؟ چه افرادی منع مصرف زیتون دارند؟ در این مقاله با ما همراه باشید. قصد داریم درباره طبع روغن زیتون و مصلحات آن به گفت‌وگو بنشینیم و فواید و مضرات روغن زیتون را در جهت کمک به سلامتی بیشتر بازگو کنیم.
طبع روغن زیتون در طب سنتی چیست و چه مصلحاتی دارد؟
طب سنتی درباره میوه بهشتی زیتون بسیار سخن گفته و خواص زیادی برای آن مطرح شده است. زیتون در صورتی‌که نرسیده و روی درخت باشد، طبعی سرد دارد. این زیتون به هیچ‌عنوان قابل مصرف نیست و باید طی فرآیندهایی برای مصرف در سفره غذایی آماده شود. اما اگر زیتون رسیده باشد، طبعی گرم دارد. متخصصین طب سنتی برای این دانه روغنی گرمسیری فوایدی ذکر کرده‌اند؛ به عنوان مثال مانع از بروز سرطان‌های مختلف از جمله سرطان روده، پوست و سینه می‌شود. مصرف روغن زیتون از بروز امراض قلبی جلوگیری کرده و مانع از انسداد عروق می‌شود.
این دانه روغنی، نرم‌کننده روده و تسهیل‌کننده هضم و دفع غذا است و انواع انگل و کرم روده را از بین می‌برد. طبع روغن زیتون گرم است، افرادی که سردی مزاج دارند، برای تقویت قوای جنسی و همچنین رفع سستی و سردمزاجی از زیتون و روغن آن استفاده کنند. روغن زیتون برای صورت و پوست معجزه‌گری منحصربه فرد است. چین‌وچروک‌ها را برطرف کرده، انواع لک‌های پوستی، جوش، آکنه و اثرات آفتاب‌سوختگی را درمان می‌کند و سبب تقویت مژه، ابرو و همچنین افزایش رشد مو و ضخامت آن می‌شود. چه خوراکی‌هایی را در کنار روغن زیتون مصرف کنیم؟ مصلح روغن زیتون چیست؟
مصلح روغن زیتون
در طب قدیم اگر کمی به شیوه مصرف خوراکی‌ها و توصیه‌های محققین توجه شود، کمتر دچار مریضی می‌شوید؛ چراکه طب سنتی از دل خوراکی‌های طبیعی و مفید روش‌های درمانی و عملی می‌سازد. همچنین توصیه‌هایی برای مصرف مواد غذایی در کنار خوراکی‌های مغذی دارد. از قدیم انواع زیتون در ایران در آب نمک و کمی سرکه نگهداری می‌شد. زیتون در مدل‌های کنسروی، شکسته، پرورده، بدون هسته و مغزدار به بازار عرضه می‌شود.
حال مروری روی مصلحات روغن زیتون داریم. تعدیل‌کننده مزاج روغن زیتون شامل گردو، بادام درختی شیرین، سرکه، شیرینی‌های طبیعی و عسل که خواص این روغن را بهبود می‌دهند. در استان گیلان زیتون را در انواع مغزدار به بازار عرضه می‌کنند. شاید در نگاه اول به نظر برسد برای زیبایی و ابتکار عمل، گردو و بادام را در دل دانه‌های زیتون جای داده‌اند، اما درواقع این موارد در زمینه بهبود طبع روغن زیتون در طب سنتی ریشه درمانی دارد. یکی از محصولات اصیل که بخشی از خلاقیت مادران قدیمی گیلان به شمار می‌رود، طرز تهیه زیتون پرورده است که از ترکیب زیتون، مغز گردوی آسیاب‌شده و سایر مخلفات تهیه می‌شود. قدیمی‌ها به استفاده از مصلح مناسب در کنار خوراکی‌ها معتقد بودند.
از دیدگاه طب سنتی مصرف روغن زیتون با طبع گرم چه فوایدی دارد؟
تفاوتی که طب سنتی با علم نوین دارد، این است که ابتدا سراغ شناسایی طبیعت مواد غذایی می‌رود. مزاج روغن زیتون گرم است؛ بنابراین در گام بعدی راهکارهایی برای تعدیل‌کردن طبع روغن زیتون در طب سنتی پیشنهاد می‌شود. با تاسف فراوان باید گفت نسل جدید کمتر تابع بایدها و نبایدهای طبع و مزاج است به همین‌دلیل انواع و اقسام امراض به تبع مصرف غذاهای ناسالم گریبان‌گیر این نسل شده است. مصرف روغن زیتون با طبع گرم فواید بسیاری دارد ازجمله اینکه سبب بهبود و تسریع گردش خون در بدن می‌شود و همین امر تمامی عضلات بدن را نیرومندتر می‌کند. زیتون برای لاغری مفید است و باید همراه غذا خورده شود.
آیا می‌دانید مصرف اصولی روغن زیتون چگونه سبب لاغری می‌شود؟
مصرف روغن زیتون در برنامه غذایی به کنترل فاکتورهای حیات کمک می‌کند. ریتم ضربان قلب را کنترل کرده و شادابی و نشاط را جایگزین خستگی‌ها و استرس‌های روزمره می‌کند. عملکردهای مثبت روغن زیتون تنها مختص طب سنتی ایران نیست؛ بلکه از زمان‌های گذشته طب سنتی روم و یونان باستان روی فواید این دانه روغنی مطالعات بسیاری انجام داده‌اند. حال باید بررسی شود که طبع روغن زیتون در طب سنتی سبب چه رویدادهایی در بدن می‌شود؟
طبع گرم زیتون سبب افزایش متابولیسم بدن می‌شود
طبع روغن زیتون در طب سنتی با عطروطعم دلنشین موردپسند بسیاری از افراد است. شاید کمتر کسی را بیابید که از مصرف زیتون و فرآورده‌های آن گریزان باشد. این روغن گیاهی مقدار بالایی آنتی‌اکسیدان دارد، قدرت سوخت‌و‌ساز بدن را بالا می‌برد و به هضم غذا کمک می‌کند. هضم سریع غذا باعث افزایش کارآیی دستگاه گوارش می‌شود، معده، روده، کبد و کلیه‌ها عملکرد بهتری دارند. همچنین بهبود عملکرد دستگاه گوارش به دفع چربی‌ها، بافت‌های مرده و آسیب‌دیده کمک می‌کند.
مصرف بهترین مارک روغن زیتون ایرانی به میزان مناسب سبب پایین‌آمدن قند خون، فشار، چربی و کلسترول بد خون می‌شود. اگر در وعده‌های غذایی خود چند دانه زیتون مصرف کنید یا یک قاشق روغن زیتون در سالاد یا غذای خود جای دهید، سبب کم‌کردن اشتها و به دنبال آن کاهش وزن می‌شود؛ چراکه بدن مواد لازم و ویتامین‌های موردنیاز خود را از یک ماده ارزشمند به نام روغن زیتون دریافت کرده است. تنها در صورت مصرف مواد غذایی پرانرژی بین وعده‌های غذایی دست از خوردن مخلفات برمی‌دارید و به جای هرزخوری‌ها به خوردن میوه، سبزی و مواد مغذی روی می‌آورید. در این حالت قلب نیز عملکردی فعال‌تر دارد و ریتم ضربان زندگی نرمال است.
زیتون با طبع گرم خاصیت ضدالتهابی و ضدباکتریایی دارد
اجزاء شیمیایی و مواد موجود در روغن زیتون یکی از عوامل ضدمیکروبی و ضدباکتریایی است. در صورتی‌که قصد دارید از فواید این طعم‌دهنده غذایی بهره‌مند شوید و به کاهش وزن دلخواه و سلامتی برسید، باید زیتون را همراه غذا مصرف کنید. قبل و بعد از صرف غذا زمان مناسبی برای مصرف زیتون نیست. طبع روغن زیتون گرم و انرژی‌دهنده است؛ در برخی مناطق از روغن زیتون برای پخت نان محلی استفاده می‌کنند.
خوردن نان محلی به همراه عسل و گردو ترکیبی شگفت‌انگیز برای رفع التهاب درونی است. همچنین انرژی موردنیاز بدن با موادی بی‌نظیر و مفید تامین می‌شود. امروزه در تهیه سس و برای مصارف سالاد روغن زیتون به صورت جدی‌تر وارد سفره‌های غذایی شده است. روغن زیتون برای پخت و پز مناسب است و یکی از چاشنی‌های مفید و پرخاصیت محسوب می‌شود.
طبع گرم زیتون سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند
ویتامین‌ها و محتویات موجود در روغن زیتون بسیار ارزشمند است. آهن، پروتئین، فیبر و کالری موردنیاز بدن از طریق جذب ویتامین‌های زیتون و روغن آن امکان‌پذیر است. آهن موجود در روغن زیتون گلبول‌ها و سطح هموگلوبین خون را افرایش می‌دهد و در پیشگیری از کم‌خونی موثر است. اگر میزان هموگلوبین در بدن طبیعی باشد، اکسیژن‌رسانی در بدن با قدرت بیشتری پیش می‌رود و از بروز عفونت در بدن جلوگیری می‌شود. این امر سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند. همچنین زیتون مقدار زیادی آنتی‌اکسیدان دارد.
آنتی‌اکسیدان با رادیکال‌های آزاد بدن مقابله می‌کند و از به هم پیوستن سلول‌های سرطانی و ایجاد تومور در بدن پیشگیری می‌شود. این امر منجر به تجدید قوا و تقویت سیستم ایمنی می‌شود. با توجه به طبع روغن زیتون بهتر است مصرف گردو و بادام درختی را کنار زیتون در برنامه غذایی جای دهید. توجه به مزاج روغن زیتون بدن را از ابتلا به امراض و بیماری‌های مختلف دور می‌کند و به سلامت روحی و جسمانی می‌رسید. لازم به ذکر است که برگ درخت زیتون نیز طبیعتی گرم دارد و به عنوان جوشانده گیاهی در طب سنتی پرکاربرد است.
کلام آخر
امروزه کاربرد روغن زیتون محدود به مصرف خوراکی نیست و برندهای آرایشی بهداشتی معتبر و بزرگ عبارت «حاوی ویتامین‌های روغن زیتون» را در برچسب محصولات درج کرده‌اند. روغن زیتون حاوی اسیدهای چرب غیراشباع و مفید است. طبع روغن زیتون گرم و خواص روغن زیتون بی‌شمار است؛ اما برای خوردن خوراکی‌هایی با طبع گرم باید به میزان و نحوه مصرف توجه داشته باشید. اگرچه در این مقاله خواص بسیاری از روغن زیتون ذکر شد اما مصرف زیاد و بدون برنامه می‌تواند عوارضی را در بدن ایجاد کند.
ازجمله عوارض زیاده‌روی در مصرف روغن زیتون، درد در ناحیه معده، اسهال یا استفراغ است. نکته دیگری که باید درباره تهیه روغن زیتون باید یادآور شویم، خریداری بهترین برند و باکیفیت‌ترین روغن است. در انواع روغن زیتون به دنبال نوع مرغوب و درجه یک آن باشید. زیتون یکی از خوراکی‌های سلامت محور است؛ پس در خریداری نوع ایده‌آل و شیوه مصرف آن دقت لازم را به خرج دهید که محصولات تقلبی را به جای زیتون اصل و خالص خریداری نکنید.
منبع: www.hamechizmag.com